Mendele: Yiddish literature and language ______________________________________________________ Contents of Vol. 6.124 December 6, 1996 1) Derhayntikn di kompyuter-terminologie (Sholem Berger) 2) A shayle vegn zaftik (Jennifer Ahrens) 3) A shayle vegn shlopornitz (Jonathan Bellman) 4) "Hot a Yid a Vaybele" (Jonathan Bellman) 5) Yiddish in the second generation (A. Joseph Ross) 1)---------------------------------------------------- Date: Fri, 06 Dec 1996 00:47:33 +0000 From: bergez01@mchip00.med.nyu.edu Subject: "internet": derhayntikn di kompyuter-terminologie tayere mendelyaner: take mit zeks yor tsurik, ven der "epl" iz nor vos aropgefaln fun kompyuter-boym, iz publikirt gevorn in yugntrufs eponimen zhurnal a reshime fun kompyuter-terminologie. a sakh fun di terminen zaynen shoyn ongenumen (oder oysgetrakht aleyn bay andere), un afile epes farshpreyt tsvishn dem kompyuterishn oylem (lemoshl teke = "file," oyfhitn = "to save," araynshteln = "to load," ua"v). ober di liste iz shoyn a bisl hintershtelik; mir haltn shoyn in sidre "World Wide Web" un zi iz tsunoyfgeshtelt gevorn take baym breyshis. ikh volt zi gevolt derhayntikn. ot gib ikh a reshime an onvorf, mit englishe terminen un yidishe taytshn. fun vanen di yidishe verter? oder (1) verter vos ikh nits zey shoyn, oder vos kh'hob zey gehert bay andere. a sakh fun zey hobn lefidati shoyn gevunen di terminologishe milkhome--lemoshl "internet," "heymzaytl" (di verter zaynen do bashterndlt); oder (2) verter vos ikh leyg tentativ fir, nisht kholile bizkhus mayn mishteynsgezogtn reshus benegeye terminologie, nor bloyz oyf an onheyb. ven tsvey bahsterndlte verter vern do farshribn, dos ershte iz dos, vos ikh halt farn mer-farshpreytern. zayt azoy gut shikt mir tsu ayer mevines un eytses: mit velkhe verter banitst ir zikh? tsi zaynen aykh lib di firleygn (oyb azoy, git zey a pruv togteglekh!)? oyb nisht, far vos nisht? Internet internet*, internets* [on*, mitn* artikl] Home page heymzaytl* Web site vebsort*, vebort*, vebplats*, vebshtot [afn model fun a shtot in shul] Web veb* E-mail blitspost*, el-post*, elektronishe post*, e-post* [aroysgeredt "ayen-post"] Snail mail shleppost*, papirene post, geveyntlekhe post, stam-post Header [d"h di shures vos vern oytomatish tsugegebn tsum blitsbrivl mit ale di pitshkeves vegn der date, tsayt, ua"v] kepl Server shames [zayt moykhl, noyekh!], sarver Emoticon/ [d"h di kleyne penemerlekh vos gefinen zikh in blitsbrivlekh, Smiley bikhdey oystsudrikn emotsies, gemakht fun opruf-tseykhns; ashteyger :-), :> ua"v agev iz dos vort nokh nisht bashtimt af english afile] partsefl, peneml Visit zen, kukn, bazukhn (dos heymzaytl, dem vebplats) Hit [subst.] ["This site has a lot of hits" = a sakh mentshn hobn shoyn bazukt/ gezen dos zaytl] bazukh, gast URL vebadres On line [amol hot dos af english geheysn "mitn kompyuter, elektronish"; in der internet-tekufe meynt es shoyn "geknipt(erhayt) tsu der/a kompyuter-nets"] farbunden(erhayt)*, geknipt(erhayt) Terminal aparat, terminal Web browser [d"h a program vos firt dem nitser durkhn veb] vebkrikher* Operating operir-sistem, arbet-sistem, onfir-sistem system Link bund, kvetsh-bund, kvetshlekhe vort a sheyem dank in foroys far ayer hilf, un fargest nisht az (loyt mayn meynung lepokhes) abi af yidish iz keyn eytse nisht--az me redt shoyn yidish, darf men a kuk gebn s'zol nisht farenglisht vern. ubifrat benegeye kompyuteray. a freylekhn, likhtikn khanike alemen. sholem berger 2)---------------------------------------------------- Date: Mon, 2 Dec 1996 15:08:58 -0500 From: jenfrann@aol.com Subject: A shayle vegn zaftik I am searching for some information on the Yiddish word "zaftik". Some dictionaries list it as being a root for the word "zaftig" which means juicy or succulent. I am just wondering if it has any negative connatations in the Yiddish language. Jennifer Ahrens 3)---------------------------------------------------- Date: Thu, 5 Dec 1996 12:18:47 -0700 (MST) From: jdbellm@bentley.univnorthco.edu Subject: A shayle vegn shlopornitz Is there a translation for the Yiddish word "shlopornitz"? According to a friend, he is called this by his ladyfriend every time he spills soup in his lap, or some other infraction of gut breedink. Any ideas? Jonathan Bellman 4)---------------------------------------------------- Date: Thu, 5 Dec 1996 12:18:47 -0700 (MST) From: jdbellm@bentley.univnorthco.edu Subject: "Hot a Yid a Vaybele" Would anyone know the lyrics to the song "Hot a Yid a Vaybele"? I have read that this is the song most associated with Hungarian Jewry, and since this is an area of interest, and since it's a *great* tune, I'd love to know the lyrics. A sheynem-dank! Happy Chanuka to all. Jonathan Bellman 5)---------------------------------------------------- Date: Fri, 6 Dec 1996 00:26:47 -0500 (EST) From: lawyer@world.std.com Subject: Yiddish in the second generation It occurs to me that one reason the next generation often didn't learn to speak Yiddish was because it was too convenient for the parents to use Yiddish for what the "kinder zoln nit farshteyn." I remember a great aunt of mine (now deceased) telling me that her children did learn to speak Yiddish. This was because she and her husband were both from Romania (although they met in Boston), and they spoke Romanian when they wanted to keep something from the children. A. Joseph Ross ______________________________________________________ End of Mendele Vol. 6.124